MAKALE ÇAĞRISI
Aralık 2024 Sayısı için makale kabulü başlamıştır.
ETİK İLKELER
Darüşşifa Dergisi'ndeki yayın süreci, bilginin nesnel bir şekilde geliştirilmesi ve sunulmasına yönelik oluşturulmuştur. Bu nedenle uygulanan süreçler yazarların kalitesine ve yazarları destekleyen kurum çalışmalarının kalitesine yansımaktadır. İncelenen makaleler bilimsel yöntemi somutlaştırmakta ve teşvik etmektedir. Bu noktada sürecin tüm paydaşlarının (yazarlar, okuyucular ve araştırmacılar, yayıncı, hakem ve editörler) etik ilkeler ile ilgili standartlara uyması önem arz etmektedir.
Darüşşifa Dergisi, yayın etiği kapsamında tüm paydaşların aşağıda açıklanan etik sorumlulukları taşımasını beklemektedir.
Darüşşifa Dergisi’nin benimsediği etik görev ve sorumluluklar, Committee on Publication Ethics (COPE) rehberler ve politikalar dikkate alınarak hazırlanmıştır.
Bilim araştırma ve yayın etiğine aykırı eylemler:
İntihal: Başkalarının fikirlerini, metotlarını, verilerini, uygulamalarını, yazılarını, şekillerini veya eserlerini sahiplerine bilimsel kurallara uygun biçimde atıf yapmadan kısmen veya tamamen kendi eseriymiş gibi sunmak,
Sahtecilik: Araştırmaya dayanmayan veriler üretmek, sunulan veya yayınlanan eseri gerçek olmayan verilere dayandırarak düzenlemek veya değiştirmek, bunları rapor etmek veya yayımlamak, yapılmamış bir araştırmayı yapılmış gibi göstermek,
Çarpıtma: Araştırma kayıtları ve elde edilen verileri tahrif etmek, araştırmada kullanılmayan yöntem, cihaz ve materyalleri kullanılmış gibi göstermek, araştırma hipotezine uygun olmayan verileri değerlendirmeye almamak, ilgili teori veya varsayımlara uydurmak için veriler ve/veya sonuçlarla oynamak, destek alınan kişi ve kuruluşların çıkarları doğrultusunda araştırma sonuçlarını tahrif etmek veya şekillendirmek,
Tekrar yayım: Bir araştırmanın aynı sonuçlarını içeren birden fazla eseri doçentlik sınavı değerlendirmelerinde ve akademik terfilerde ayrı eserler olarak sunmak,
Dilimleme: Bir araştırmanın sonuçlarını araştırmanın bütünlüğünü bozacak şekilde, uygun olmayan biçimde parçalara ayırarak ve birbirine atıf yapmadan çok sayıda yayın yaparak doçentlik sınavı değerlendirmelerinde ve akademik terfilerde ayrı eserler olarak sunmak,
Haksız yazarlık: Aktif katkısı olmayan kişileri yazarlar arasına dâhil etmek, aktif katkısı olan kişileri yazarlar arasına dâhil etmemek, yazar sıralamasını gerekçesiz ve uygun olmayan bir biçimde değiştirmek, aktif katkısı olanların isimlerini yayım sırasında veya sonraki baskılarda eserden çıkarmak, aktif katkısı olmadığı halde nüfuzunu kullanarak ismini yazarlar arasına dâhil ettirmek,
Diğer etik ihlali türleri: Destek alınarak yürütülen araştırmaların yayınlarında destek veren kişi, kurum veya kuruluşlar ile onların araştırmadaki katkılarını açık bir biçimde belirtmemek, insan ve hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalarda etik kurallara uymamak, yayınlarında hasta haklarına saygı göstermemek, hakem olarak incelemek üzere görevlendirildiği bir eserde yer alan bilgileri yayınlanmadan önce başkalarıyla paylaşmak, bilimsel araştırma için sağlanan veya ayrılan kaynakları, mekânları, imkânları ve cihazları amaç dışı kullanmak, tamamen dayanaksız, yersiz ve kasıtlı etik ihlali suçlamasında bulunmak (YÖK Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Yönergesi, Madde 8).
Etik Beyan
Etik Kurul İzni Gerektiren Araştırmalar
İnsan Denekleri İçeren Araştırmaların Yayınlanması:
Dergi, bilimsel süreli yayınlarda etik güvence oluşturmak amacıyla Yayın Etiği Komitesi'nin (COPE) "Dergi Editörleri için Davranış Kuralları ve En İyi Uygulama Rehberi" ile "Dergi Yayıncıları için Davranış Kuralları"nı benimser.
Bu kapsamda dergiye gönderilen yazılarda aşağıdaki hususlara uyulmalıdır:
Etik kurul onayı gerektiren tüm bilim dallarında yapılan araştırmalar için (etik kurul onayı alınmalı, bu onay makalede belirtilmeli ve belgelenmelidir.
Etik kurul izni gerektiren araştırmalarda, izne ilişkin bilgiler (kurulun adı, tarih ve sayısı) yöntem bölümünde, ayrıca makalenin ilk/son sayfalarından birinde; raporlarda ise bilgilendirilmiş olur/onay formunun imzalandığına ilişkin bilgiler makalede yer almalıdır.
Yazarın Sorumlulukları
Araştırma sahibi olarak gösterilen tüm yazarlar önemli oranda araştırmaya katkıda bulunmalıdır. Diğer katkı sahipleri eş-yazar olarak listelenmelidir. Araştırmaya katkıda bulunanlar ‘katkı sahipleri’ şeklinde zikredilmelidir. Ortak çalışmalarda Sorumlu yazar, diğer yazarların rızasını da alarak çalışmayı dergiye göndermelidir. Araştırmaya doğrudan katkı sağlamayanlar yazar olarak gösterilmemelidir.
Araştırmadaki tüm verilerin gerçek ve özgün olması gerekir. Yazar doğru veriler üzerine kurgulanmış çalışmasının önemine dair objektif bir tartışma sunmalıdır. Kasten yanlış bilgi sunmak kabul edilemez gayr-i ahlaki bir davranıştır.
Yazar, aynı araştırmasını birden fazla dergide yayımlamamalı, daha önce yayınlanmış bir yazıyı yeniden yayınlamaya teşebbüs etmemeli, bilim araştırma ve yayın etiğine uymalıdır. Bu tür teşebbüsler kabul edilemez gayr-i ahlaki davranışlardır.
Çalışmalarda yararlanılan bütün kaynakların gösterilmesi/atıfta bulunması zorunludur.
Bütün yazarlar, çalışmanın sonuçlarını veya yorumunu etkileyebileceği muhtemel malî ve çıkar çatışmalarını açıkça beyan etmelidirler. Çalışma için malî destek alınmışsa kaynakları belirtilmelidir.
Dergimizde yayımlanan tüm araştırmalar için yazarlardan herhangi bir ücret alınmaz.
Yayınlanmış çalışmada önemli eksiklik veya yanlışlık tespit edilirse editöre haber vermesi yazarın sorumluluğundadır. Durumun düzeltilmesi kapsamında gerekli işlemleri yapmak için yazar dergimizin editoryal ekibi ile iş birliği yapması gerekir.
Yazar dergimizin yayım süreçlerinde değerlendirilen çalışmasını sadece ön-kontrol aşamasında geri çekebilir. Yayım süreçlerinin diğer aşamalarında çalışmalar geri çekilemez.
Yazarlar, özgün bir araştırma yapmayı ve raporlamayı hedeflemelidir. Yararlandığı çalışmalara uygun şekilde atıfta bulunmalıdır. Yazarın kendi çalışması da dahil olmak üzere diğer yayınlardan yaptığı usulsüz aktarımlar önemli bir ahlaki sorundur ve suçtur. Dergimize gönderilen çalışmalarda intihal tespit edildiğinde derhal yayım süreçlerinden çıkarılır. Dergimizde yayınlandıktan sonra tespit edilirse yazar ve çalışması hakkında gerekli yerlere bilgi verilir.
Dergimizde çift taraflı kör hakemlik uygulandığından makale dosyasında yazar bilgileri kesinlikle yazılmamalıdır.
Hakemlerin Sorumlulukları
Editoryal kararlara katkı
Hakem, sistem üzerinden atandığı ve görevi kabul ettiği andan itibaren değerlendirme sürecinde “Hakem Değerlendirme Kriterleri”ni dikkate almakta yükümlüdür. Editör kararlarında editörlere yardımcı olur ve editoryal iletişim yoluyla yazarlara makalelerini iyileştirmede yardımcı olur. Makale ile ilgili diğer makale, eser, kaynak, atıf, kural ve benzeri eksiklerin tamamlanmasını işaret edilmelidir.
Zamanlamaya uyma
Makale önerisini incelemek için yeterli nitelikte hissetmeyen veya makale incelemesinin zamanında gerçekleşemeyeceğini bilen herhangi bir hakem, derhal editörleri haberdar etmeli ve gözden geçirme davetini reddetmeli, böylece yeni hakem atamasının yapılması sağlanmalıdır.
Gizlilik
Gözden geçirilen makaleler yayınlanmadan önce gizli tutulmalıdır. Hakem olarak incelemek üzere görevlendirildiği bir araştırmada yer alan bilgileri yayınlanmadan önce başkalarıyla paylaşmamalıdır. Bu durum inceleme davetini reddeden hakemler için de geçerlidir. Değerlendirme yapan hakemlerin isimleri açıklanmaz/yayınlanmaz.
Tarafsızlık
Hakemler incelediği araştırmaların yayımlanma kararında objektif olmalıdır. Makale önerisi ile ilgili yorumlar tarafsız olarak yapılmalı ve yazarların makaleyi geliştirmek için kullanabileceği şekilde öneriler yapılmalıdır. Yazarlara yönelik kişisel eleştiriler uygun değildir.
Kaynaklar
Hakemler, yazarlar tarafından alıntılanmayan ilgili yayınlanmış çalışmaları tanımlamalıdır. Hakem ayrıca, incelenen yazı ile başka herhangi bir makalenin (yayınlanmış veya yayınlanmamış) herhangi bir önemli benzerliğini editörüne bildirmelidir.
Çıkar çatışmaları
Çıkar çatışmaları editöre bildirilmelidir. Hakemler ile değerlendirme konusu makalenin paydaşları arasında çıkar çatışması olmamalıdır. Hakem değerlendirmesi sürecinde herhangi bir çıkar çatışması ve uzmanlık alanı dışında atama durumu söz konusu olduğunda Editöre durumu arz etmesi ve gerekirse hakemlikten çekilmesi önerilmektedir.
Etik
Hakemlerin, değerlendirme sürecinin herhangi bir aşamasında çalışmada etik ihlal, intihal, vb. tespit etmesi halinde Editöre iletmesi gerekmektedir. Hakemler, inceleme için gönderilen çalışmaların yazarların özel mülkü olduğunu kabul eder.
Editoryal Sorumluluklar
Yayım Dili
Darüşşifa Dergisi’nin yayım dili Türkçedir. Ayrıca İngilizce bilimsel çalışmalar da yayımlanır.
Yayım İlkeleri
Yayın Politikaları
Değerlendirme Politikaları
Makele ve çeviri türündeki metinler iki tür incelemeye tabi tutulur:
Şekil Açısından Değerlendirme
Akademik Değerlendirme
Hakemleme Politikası
Mali Politika
İtiraz Süreci
Editörler ve hakemler tarafından yapılan değerlendirmelere dair ciddi itirazları memnuniyetle karşılıyoruz. Bilimsel içeriğini yanlış anladığımız için makalenizi reddettiğimizi düşünüyorsanız, elektronik posta adresinden editör ekibine itiraz mesajı gönderilmelidir. İtirazın haklı olduğu anlaşılırsa, makalenizin gözden geçirilmiş bir versiyonunu göndermeye davet edebilir. Böylece çalışma dış hakem sürecine tekrar gönderilir. İtiraz mektubuna mümkün olduğunca fazla ayrıntı eklenmelidir. Her makale için bir itiraz dikkate alınır. Bu yüzden itiraz net bir şekilde ortaya konmalıdır.
Şikayet Prosedürü
Bu prosedür, Darüşşifa İslam Tıp Tarihi Araştırmaları Dergisi'nin veya yazı kadromuzun sorumluluğunda olan içerik, prosedürler veya politikalarla ilgili şikayetler için geçerlidir. Şikayetler, iyileştirme için bir fırsat ve teşvik sağlayabilir ve hızlı, nazik ve yapıcı bir şekilde yanıt vermeyi amaçlıyoruz.
Şikâyet, Darüşşifa İslam Tıp Tarihi Araştırmaları Dergisi'nin veya yazı işleri ekibimizin sorumluluğunda olan içerik, prosedürler veya politikalarla ilgili olmalıdır. Şikayetler doğrudan mail adresine e-posta ile gönderilmelidir ve gizli olarak ele alınacaktır. Editör, şikayetlere anında yanıt verir. Editör, şikayetlerle ilgili COPE akış şemasında belirtilen prosedürü takip eder.
Şikayetler, editör ekibinin ilgili üyesi tarafından incelenir ve çözülemezse şu süreçler izlenir:
COPE, bilimsel dergilerin editörleri için bir uygulama kodu yayınlar. Bu editörler, dergiler ve yayıncılarla olan anlaşmazlıkların çözümünü kolaylaştıracaktır ancak yalnızca derginin kendi şikâyet prosedürleri tükendikten sonra buraya başvuru yapılabilir.
Bilimsel Suistimal İddiaları-Şüpheleri
Bilimsel suistimalin farklı tanımları vardır. Darüşşifa İslam Tıp Tarihi Araştırmaları Dergisi büyük yayın etiği kurumları tarafından oluşturulan rehberliği takip ederken bu sorunları vaka bazında ele alıyoruz. Editör, etik ihlalden şüphelenirse veya bir ihlal iddiası olursa harekete geçmekle yükümlüdürler. Bu görev hem yayınlanmış hem de yayınlanmamış makaleleri kapsar. Editör, olası suistimallerle ilgili endişeleri dile getiren makaleleri basitçe reddetmemelidir. Etik olarak iddia edilen davaları takip etmekle yükümlüdür. Editör, uygun olduğunda COPE akış şemalarını izlemelidir. Editörler, öncelikle görevi kötüye kullandığından şüphelenilen kişilerden bir yanıt istemelidir. Yanıttan memnun kalmazlarsa, ilgili işverenlerden veya kurumdan araştırma yapmasını istemelidir. Editör, iddia edilen suistimalle ilgili uygun bir soruşturmanın yürütülmesini sağlamak için tüm makul çabayı göstermelidir; bu olmazsa, editör soruna bir çözüm bulmak için ısrar etmek için tüm makul girişimleri yapmalıdır. Bu zahmetli ama önemli bir görevdir.
Darüşşifa İslam Tıp Tarihi Araştırmaları Dergisi, COPE'un Başarılı Bir Yazı İşleri için Etik Araç Setine uyar. Darüşşifa İslam Tıp Tarihi Araştırmaları Dergisi. editörleri; intihal, alıntı manipülasyonu, veri tahrifatı, veri uydurması ve diğer araştırma suiistimalinin meydana geldiği makalelerin yayınlanmasını önlemek için tedbir alacaktır. Hiçbir durumda. Darüşşifa İslam Tıp Tarihi Araştırmaları Dergisi. veya editörleri bu tür bir suistimalin gerçekleşmesine bilerek izin vermeyecektir. Darüşşifa İslam Tıp Tarihi Araştırmaları Dergisi. editörleri, dergilerinde yayınlanan bir makaleyle ilgili herhangi bir araştırma suistimali iddiasından haberdar olmaları durumunda, iddialarla ilgili olarak COPE’un yönergelerini izleyeceklerdir.
Hakemler, araştırma veya yayının suistimalinden şüphelendiklerinde durumu Editöre iletmelidir. Editör, COPE tavsiyelerine uyarak gerekli işlemleri yürütmekle görevlidir.
Darüşşifa İslam Tıp Tarihi Araştırmaları Dergisi, aşağıdaki veya benzeri konularda suistimal iddialarıyla karşılaştığında COPE akış şemalarına uygulamayı taahhüt eder.
Aralık 2024 Sayısı için makale kabulü başlamıştır.
Dergimizde yayımlanan makaleler, Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası (CC BY-NC 4.0) ile lisanslanmıştır.
OJS Hosting, Destek ve Özelleştirme | OJSDergi.com