Kara Veba Memlükler’de Salgın ve Toplum (749/1348-49) / Esra Atmaca

Özet

Bu makalede, Esra Atmaca tarafından kaleme alınan Kara Veba: Memlükler’de Salgın ve Toplum (749/1348-49) adlı eser tanıtılmaktadır. Kitap, XIV. yüzyılda Memlükler döneminde yaşanan kara veba salgınının toplumsal, kültürel, ilmî ve idari yapılar üzerindeki etkilerini çok boyutlu bir yaklaşımla incelemektedir. Dört ana bölümden oluşan eser, Memlük topraklarında salgının yayılış sürecinden sosyal hayat üzerindeki yıkıcı etkilerine, bilimsel faaliyetlerin duraksamasından devlet idaresindeki aksamalara kadar pek çok konuyu tarihî kaynaklara dayanarak ele almaktadır. Yazar, veba sürecinin halkın dinî yaşantısındaki değişimlere, ekonomik yapıya ve nüfus hareketlerine etkilerini birincil kaynaklarla ortaya koyarak eseri akademik anlamda değerli kılmıştır. Ayrıca kitapta salgının sadece Avrupa ile sınırlı kalmadığını vurgulayan bakış açısı, İslâm tarihi açısından önemli bir katkı sunmaktadır. Bu tanıtım yazısı, eserin kapsamını ve bilimsel katkılarını özetlemeyi, tarih ile tıp tarihi alanlarında çalışan araştırmacılar için önemini vurgulamayı amaçlamaktadır. Sonuç olarak, Kara Veba: Memlükler’de Salgın ve Toplum (749/1348–49) adlı eser, tarih, İslâm medeniyeti ve tıp tarihi araştırmaları açısından kıymetli bir başvuru kaynağıdır. Eserde kullanılan birincil kaynaklar, açıklayıcı dipnotlar ve yalın üslup, çalışmayı akademik olduğu kadar erişilebilir kılmaktadır. Neticede bu eser, geçmişte yaşanan salgınları analiz etmek ve günümüz krizlerini tarihsel bir perspektiften değerlendirmek isteyen araştırmacılar ve okuyucular açısından nitelikli bir başvuru kaynağı niteliği taşımaktadır