Selâhaddîn'in Başhekimi İbn Mitran

Nadir Karakuş

Authors

Nadir Karakuş hitit üniversitesi https://orcid.org/0000-0002-1508-9752

Keywords:

Saladin, Ibn Mitran, Medicine, Crusades, Treatment

Abstract

The last quarter of the 12^th century is considered a period in Islamic History when the Crusades began again to rise. The brilliant Hattin Victory in 1187 and the subsequent capture of Jerusalem put Saladin at the peak of this period. Saladin succeeded in these achievements with the value he gave to scholars and statesmen, and gained a well-deserved reputation in the East and West with his close circle, which is like a gateway to the stars. There were also physicians in his close circle, and Ibn Mitran, who was a Christian and later a Muslim, served him as the chief physician in Damascus. This physician, who benefited from the ancient medical knowledge of Byzantium, Iraq and Syria, was not only the personal doctor of Saladin, but also with his positive contributions to the period. In addition to the library he created in Damascus, he also served Islamic medicine with many medical works he wrote. The wide spectrum from pharmacy to alchemy also revealed the deep knowledge of the aforementioned physician. His students, on the other hand, continued to contribute to Islamic medicine after him, and they carried out important studies in a wide range of fields from eye diseases to diabetes. Since the personalities who left their mark in history, came to the fore with their personalities as well as their own achievements, Ibn Mitran was also eye-catching with this aspect. Besides his generosity towards his poor patients, he was not forgotten with his kindness and helpfulness. On the other hand, this physician, who had a very important place next to Sultan Saladin, contributed to the understanding of the social life of the period with his happy marriage.

References

Abu’l-Farac, İbnü’l-İbrî, Abu’l-Farac Târihi, çev. Ö. Rıza Doğrul, Ankara 1950.

Alper, Ömer Mahir, “İbnü’s-Salâh, Ebü’l-Fütûh”, DİA, İstanbul 2000, XXI, 197.

Armstrong, Karen, Kudüs’ün Tarihi, Bir Şehir, Üç Semavî Din, çev. İrem Sağlamer, Pegasus Yayınları, İstanbul 2021.

Asbridge, Thomas, Haçlı Seferleri, çev. Ekin Duru, İstanbul 2014.

Brockelmann, Carl, Geschichte der Arabischen Litteratur Supplementband, E. J. Brill, Leiden 1937.

Cahen, Claude, Haçlı Seferleri Zamanında Doğu ve Batı, çev. Mustafa Daş, Yeditepe Yayınları, İstanbul 2016.

Champdor, Albert, Saladin - Le plus pur Heros de I'Islam, Albin Michel Editions, Paris 1956.

Devidâr, Hasan Yusuf, el-Müctemâü’l-Endelüsî fi’l-Asri’l-Emevî, 138-422/755-1030, Kahire 1994.

Ebû Şâme, er-Ravzateyn fî Ahbâri’d-Devleteyn, thk. İbrahim ez-Zeybek, Müessesetü’r-Risâle, Beyrut 1418/1997.

Ebû Şâme, Kitâbü’r-Ravzateyn fî Ahbâri’d-Devleteyn, nşr. Muhammed Hilmî Muhammed, Kahire 1962.

Ebû Şâme, Terâcimu Ricâli’l-Karyeyn es-Sâdis ve’s-Sâbi’, Beyrut 1974, 159-160.

Ebu’l-Fidâ, el-Muhtasar fî Ahbari’l-Beşer, Matbaatu’l-Hüseyniyye el-Mısriyye, ty.

Hamerneh, Sami, “Hans-Jürgen Thies, Der Diabetestraktat Abd al-Laṭīf al-Baġdādī’s”, An International Review Devoted to the History of Science and Its Cultural Influences, LXII/214 (1971), 542-543.

Hamilton, Bernard, “Baldwin the Leper as War Leader”, From Clermont to Jerusalem: The Crusades and Crusader Societies, 1095–1500, ed. Alan V. Murray, Brepols, Turnhout 1998, 119-130.

Havale, Yusuf b. Ahmed, el-Hayâtü’l-İlmiyye fî İfrikiyye el-Mağribu’l-Ednâ Münzü İtmâmi’l-Feth ve Hatta’l-Karni’l-Hâmisi’l-Hicri, Mekketü’l-Mukerreme 2000.

Herz, Pascha M., “Die Baugruppe des Sultans Qalaun in Kairo”, Abhandlungen des Hamburgischen Kolonial-Institust, sayı: 42 (Hamburg 1919), 1-43.

Hillenbrand, Carole, Müslümanların Gözünden Haçlı Seferleri, çev. Nurettin Elhüseyni, İstanbul 2015.

Holt, Peter M., Haçlılar Çağı, 11. Yüzyıldan 1517’ye Yakındoğu, çev.: Özden Arıkan, Numune Matbaacılık, İstanbul 1999.

Ioannes Kinnamos, Historia, çev. Işın Demirkent, TTK Yayınları, Ankara 2001.

İbn Cübeyr, Endülüs’ten Kutsal Topraklara, çev. İsmail Güler, Selenge Yayınları, İstanbul 2003.

İbn Dokmak, Nüzhetü’l-Enâm fî Târihi’l-İslâm, thk. Dr. Semîr Tabbâre, Beyrut 1999.

İbn Ebû Usaybia, Muvaffakuddîn, Uyûnü’l-Enbâ fî Tabakâti’l-Etıbbâ, tsh. Muhammed Bâsil Uyûnü’s-Sûd, Dâru’l-Kütübi’l-Ilmiye, Beyrut 1419/1998.

İbn Haldun, Kitâbü’l-İber ve Dîvânu Mübtede’ ve’l-Haber fî Tarîhi’l-Arab ve’l-Berber ve Âsirihim min Zevi’ş-Şe’ni’l-Ekber, thk. Halil Şahâde, Dâru’l-Fikr, Beyrut 1408/1985.

İbn Hallikân, Vefeyâtu’l-A’yân ve Enbâu Ebnâi’z-Zamân, thk. İhsan Abbas, Dâru Sâdır, Beyrut 1900-1994.

İbn Kesir, el-Bidâye ve’n-Nihâye, thk. Ahmed Abdülvahhab Fetîh, Kahire 1413/1992.

İbn Şeddâd, Bahâüddin, en-Nevâdiru’s-Sultâniyye fî Mehâsini’l-Yûsufiyye, thk. Cemâleddin eş-Şeyyâl, Kahire 1994, 86.

İbn Şeddâd, İzeddin, el-A’lâku’l-Hatîre fî Zikri Ümerâi’ş-Şâm ve’l-Cezîre, by. trz.

İbn Tağrîberdî, en-Nücûmü’z-Zâhira fî Mülûk Mısr ve’l-Kahira, Mısır ty.

İbn Vâsıl, Müferricü’l-Kurûb fî Ahbâri Benî Eyyûb, Kahire 1377/1957.

İbnü’l-Adîm, Buğyetü’t-Talep fî Tarihi Halep, thk. Süheyl Zekkar, Daru’l-Fikr, yy.

İbnü’l-Adîm, Zübdetü’l-Halep fî Târîhi Haleb, Dâru’l-Kütübi’l-Ilmiyye, Beyrut 1417/1996.

İbnü’l-Esir, el-Kâmil fi’t-Tarih, Dâru’l-Kütübi’l-Ilmiyye, Beyrut 1407/1987.

İbnü’l-İmâd, Şezerâtü’z-Zeheb fî Ahbâri men Zeheb, Kahire 1350-1351/Beyrut 1399/1979.

İbnü’l-Kıftî, Ali b. Yûsuf, Kitâbü İhbâri’l-Ulemâ bi-Ahbâri’l-Hükemâ: Târîhu’l-Hükemâ, nşr. J. Lippert, Leipzig 1903.

İmâdüddin Kâtib Isfahanî, Berku’ş-Şâmî, thk. Fâlih Hüseyin, Müessesetü Abdülhamid Şevmân, Amman 1987.

İmâdüddin Kâtib Isfahânî, el-Fethu’l-Kussî fî Fethi’l-Kudsî, Hurûbu Selahaddin ve Fethu Beyti’l-Makdis, Dâru’l-Menâr 1425/2004.

İshak b. Huneyn, Târîhu’l-Etıbbâ, nşr. Franz Rosenthal (Orient içinde), Leiden 1954.

İzgi, Cevat, “İbnü’l-Mitrân”, DİA, İstanbul 2000, XXI, 128-129.

Kabakçı, Yusuf, “İbnü’l-Mitrân”, İslâm Medeniyetinde Bilim Öncüleri, ed. Zehra Gençel Efe, Mana Yayınları, İstanbul 2021.

Kal’acî, Abdülfettâh, “Nureddin Mahmut, el-Adaletü ve’l-Muhârebetü’l-Fesâdi”, A’fâku’l-Ma’rife, Eylül 2007, 284-292.

Kalkaşendî, Subhu’l-A’şâ fî Sınaâti’l-İnşâ, Beyrut trz.

Karakuş, Nadir, “Kudüs’te İlk Cuma: 2 Ekim 1187 [First Friday In Jerusalem: 2th October 1187]”, Marifetname, 8/1 (Haziran/2021), 41-63.

Karakuş, Nadir, Haçlı Seferlerinde Tıp, Hiperlink Yayınları, İstanbul 2020.

Kâtib Çelebi, Keşfü’z-Zunûn an Esâmi’l-Kütüb ve’l-Fünûn, nşr. Kilisli Muallim Rifat – Şerefeddin Yaltkaya, İstanbul 1360/1941.

Kâtib Çelebi, Keşfü’z-Zünûn min Esâmi’l-Kütübi ve’l-Fünûn, nşr. Ş. Yaltkaya-Rıfat Bilge, İstanbul 1971.

Kaya, Mahmud, “İbn Vahşiyye”, DİA, İstanbul 1999, XX, 436-438.

Lay, Stephen, “A Leper in Purple: The Coronation of Baldwin IV of Jerusalem”, Journal of Medieval History 23 (1997), 317-334.

Makrizî, Ebû Muhammed Takıyyüddin, el-Mevâiz ve’l-İ’tibâr bizikri’l-Hıtât ve’l-Asâr, Dâru’l-Kütübi’l-Ilmiyye, Beyrut 1418.

Makrizî, Ebû Muhammed Takıyyüddin, es-Sülûk li Ma’rifeti Düveli’l-Mülûk, thk. Muhammed Abdülkadir Ata, Beyrut 1418/1997.

Makrizî, Ebû Muhammed Takıyyüddin, İttiazu’l-Hunefâ bi Ahbâri’l-Eimmeti’l-Fâtımiyyîn el-Hulefâ, thk. Cemâleddin eş-Şeyyâl v dğr., el-Meclisü’l-A’lâ li Şuûni’l-İslâmiyye, trz.

Man, John, Saladin: The Life, the Legend and the Islamic Empire, Corgi Books London, 21 Nisan 2016.

Meyerhof, Max, “New Light on the Early Period of Arabic Medical and Opthalmological Science”, Bulletin de la Societe d’Opthalmologie d’Egypte (1926), 25-37.

Mitchell, Piers D., “An Evaluation of the Leprosy of King Baldwin IV of Jerusalem in the Context of the Medieval World”, Appendix to Hamilton, The Leper King, Turnhout 1998, 245-258.

Mitchell, Piers D., Medicine In The Crusades, Warfare, Wounds and the Medieval Surgeon, Cambridge University Press, Cambridge 2010.

Nicolle, David, İkinci Haçlı Seferi Tarihi, 1148, çev. L. Ece Sakar, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2. Basım, İstanbul 2014.

Niketas Khoniates, Historia (Ioannes ve Manuel Komnenos Devirleri), çev. Fikret Işıltan, TTK Yayınları, Ankara 1995.

Nüveyrî, Nihâyetü’l-Ereb fî Fünûni’l-Edeb, Kahire 1423.

Odo de Deuil, The Journey of Louis VII to the East, nşr. çev. V. G. Berry, New York 1948.

Runciman, Steven, Haçlı Seferleri Tarihi, çev. Fikret Işıltan, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara 1987.

Sa‘lebî, Ebû İshak Ahmed, Arâisü’l-Mecâlis: Kısasü’l-Enbiyâ, Kahire 1301.

Safedî, Selâhaddin Halîl b. Aybeg, Kitâbü’l-Vâfî bi’l-Vefeyât, nşr. H. Ritter v.dğr., Wiesbaden 1381/1962.

Scott, Walter, The Talisman, Selahaddin Eyyûbî ve Arslan Yürekli Richard, çev. Mehmed Halid, Ötüken Neşriyat, 2. Baskı, İstanbul 2016.

Sıbt İbnü’l-Acemî, Kunûzü’z-Zeheb fî Târîh-i Haleb, Halep 1417.

Sıbt İbnü’l-Cevzî, Mir’atu’z-Zaman fi Tevarihi’l-A’yan, thk. Muhammed Berekât vdğ. Dimaşk 1434/2013.

Stern, S. M., “A Collection of Treatises by Abd al-Laṭīf al-Bag̲h̲dādī”, Islamic Studies, I/1 (1962), 53-70.

Sübkî, Tâceddin, Muîdü’n-Niam ve Mübîdü’n-Nikam, Beyrut 1407/1986.

Şeşen, Ramazan, Selahaddin Eyyûbî ve Devlet, Çağ Yayınları, İstanbul 1987.

Taberî, Muhammed b. Cerîr, Târîhu’r-Rusül ve’l-Mülûk, nşr. Muhammed Ebü’l-Fazl, Dâru Süveydân, Kahire 1960-1970.

Tariq Ali, The Book of Saladin, Verso, London 1998.

Ullmann, Manfred, Die Medizin im Islam, E. J. Brill, Leiden 1970.

Üsâme b. Münkız, Kitâbü’l-İ’tibâr, çev. Yusuf Ziya Cömert, Kitabevi Yayınları, İstanbul 2012.

William of Tyre, A History of Deeds Done Beyond the Sea, çev. Emily Atwater Babcock-A. C. Krey, Colombia Universty Press, New York 1943.

Yâkût el-Hamevî, Mu’cemü’l-Büldân, Beyrut 1957.

Yâkūt el-Hamevî, Mu’cemü’l-Üdebâ: İrşâdü’l-Erîb, nşr. Ahmed Ferîd Rifâî, Dâru ihyâi’t-türâsi’l-Arabî Beyrut, ty.

Yunînî, Kutbeddin, Zeyl-u Mir’ati’z-Zamân, Dâru’l-Kütübi’l-İslâmî, Kahire 1992.

Zirikli, Hayreddin, el-A’lâm, Kâmûsu Terâcim, nşr. Züheyr Fethullah, Beyrut 1984.

Saladin’s Chief Physician Ibn Mitran

Authors

Keywords:

Abstract

References

Downloads

Published

How to Cite

Issue

Section

License

Most read articles by the same author(s)

Make a Submission

Language

Information

Announcements

MAKALE ÇAĞRISI

Current Issue